فیلم سقوط یا سقوط آخرین روزهای رایش سوم، فیلمی در ژانر درام جنگی، ساخته الیور هرشبیگل محصول سال ۲۰۰۴ و کشور آلمان می باشد.
سقوط بر اساس کتاب پناهگاه هیتلر تراودل یونگه، کتاب تا آخرین ساعت ملیسا مولر، کتاب هیتلر یوآخیم فست، خاطراتآلبرت اشپر و ارنست-گونتر باده روایت شده است.
این فیلم دوازده روز آخر زندگی آدولف هیتلر یعنی از ۱۷ تا اواخر آوریل سال ۱۹۴۵ میلادی را در سنگر زیرزمینی فرماندهی او به تصویر کشیده است.
در این مرحله، فیلم از فروریختن ماشین نظامی و دستگاه سیاسی عظیم رژیم نازی آلمان آن پرده برمیدارد. سقوط از فیلمهای پر هزینه تاریخ سینمای آلمان به شمار میرود.
سقوط در اسکار ۲۰۰۴ نامزد جایزه بهترین فیلم خارجیزبان شد، امپایر این فیلم را در لیست صد فیلم برتر تاریخ سینمای جهان قرار داد.
داستان فیلم
فیلم سقوط نمایش دهنده دو هفته آخر زندگی هیتلر بر اساس خاطرات یکی از منشی های او “ترائودل یونگه” و سرانجام کار او می باشد. این فیلم به علت نگاه همه جانبه و بی غرضانه اش به ابعاد مختلف شخصیت هیتلر در نوع خود منحصر به فرد و دیدنی ست. این فیلم دراماتیک به واپسین روزهای زندگی هیتلر در پناهگاهش در برلین میپردازد.
در این فیلم ما شاهد آخرین روزهای زندگی هیتلر و رژیم آلمان نازی می باشیم. بیشتر صحنه های فیلم در پناهگاه زیرزمینی ای می گذرد که هیتلر و همراهانش در آن زندگی می کنند. فیلم بیشتر از دید منشی هیتلر روایت می شود ولی در هر حال نقش اصلی فیلم را خود هیتلر عهده دار است.
در صحنه آغازین با گروهی از دختران جوان روبرو می شویم، که برای انتخاب شدن به عنوان منشی به دفتر خصوصی هیتلر می روند. دفتری تاریک با فضایی مستطیل مانند. دخترها کنار دیوار به صف می شوند و با اعلام نگهبان هیتلر وارد اتاق می شود.
بازیگران
برونو گانتس
الکساندرا ماریا لارا
کورینا هارفوش
یولیانه کولر
توماس کرتشمن
کریستیان برکل
هینو فرخ
آندره هنیکه
اولریش ماتس
گوتز اتو
اولریش نوتن
کریستین ردل
رولف کانیس
مایکل مندل
ماتیاس هابیخ
بیرگیت مینیشمایر
دیتریش هالندبائومر
دیتر من
یوستوس فون دونانی
جرالد الکساندر
توماس تیمه
دونوان گانیا
هانس استاینبرگ
هاینریش اشمیدر
ایگور رومانف
ایگو بابنچیکوف
مایکل برادنر
کریستین هونینگ
بتینا ردلیخ
آنا تالباخ
دیوید اشتریزو
ماتیاس گنیدینار
الکساندر سالستین
جوایز
برنده جایزه بهترین فیلم خارجی زبان سال انجمن منتقدان فیلم لندن ۲۰۰۶
برنده جایزه بهترین فیلم غیر آمریکایی جوایز بودیل ۲۰۰۶
برنده جایزه بهترین فیلم غیر آمریکایی جشنواره رابرت ۲۰۰۶
برنده جایزه بهترین فیلم خارجیزبان انجمن آنلاین فیلم و تلویزیون ۲۰۰۵
برنده جایزه بهترین دستاورد فنی و هنری جشنواره فیلم فجر ۲۰۰۶
برنده جایزه بهترین فیلم جوایز منتقدان فیلم کانزاس سیتی ۲۰۰۵
برنده جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره بینالمللی فیلم ماردل پلاتا ۲۰۰۵
برنده جایزه بهترین فیلم و بهترین کارگردانی جوایز بامبی ۲۰۰۵
برنده جایزه بهترین فیلم خارجیزبان منتقدان فیلم نیویورک آنلاین ۲۰۰۵
برنده جایزه بهترین فیلم مستقل خارجی جوایز فیلم مستقل بریتانیا ۲۰۰۵
برنده جایزه آماندا بهترین فیلم خارجیزبان ۲۰۰۵
برنده جایزه بهترین فیلم هیئت ملی منتقدین آمریکا ۲۰۰۵
نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم خارجیزبان ۲۰۰۴
پیش نمایش فیلم سقوط
نقد و بررسی فیلم سقوط
این فیلم به وسیله الیور هیرشبیگل کارگردانی شده و نویسندگی وتهیهکنندگی آن برعهده برند آیشینگر بوده است. نقش اصلی فیلم سقوط، یعنی نفش هیتلر را برونو گانتس بازی کرده است.
در اسکار سال ۲۰۰۵ فیلم سقوط به عنوان بهترین فیلم خارجی انتخاب شد. فیلمهایی که چهره واقعی از هیتلر ارائه کنند، زیاد نیستند.
در این فیلم کارگردان کوشیده تا جنون بیرحمانه هیتلر و نزدیکانش را در برابر تعقل نسبی و یا کامل دیگر آلمانیها قرار دهد. در میان شخصیتهای تعقلگرا در این فیلم می توان از ارنست گونتر افسر پزشک اساس و تراودل یونگه منشی هیتلر یاد کرد. حتی آلبرت اسپیر از سران نازی در صحنههایی هیتلر را تشویق به فکر کردن به مردم میکند، منشی هیتلر که نقش وی را الکساندرا ماریا لارا بازی کرده است امکان ساختن این فیلم را فراهم آورد.
یکی از نکات برجسته فیلم دنبال کردن زندگی یک نوجوان ۱۲ ساله به عنوان نمادی از جوانانی است که در طی نیم قرن بعد از پایان جنگ، آلمان را اینگونه که امروز هست، ساختند. کاراکتر اوا براون که نقش وی را بازی کرده است،در این فیلم منطبق بر نوشتههایی بود که فبلا خوانده بودم.
نکته شاخص فیلم
اما نکته شاخص فیلم مشاهده پارهای از جنبههای انسانی هیتلر است. بیشتر فیلمهای دیگر در مورد شخصیتهایی از این دست بسیار مطلقگرا هستند، ولی این فیلم کوشیده است چهره واقعیتری از هیتلر را به نمایش گذارد.
طبق روال معمولم قبل از دیدن یک فیلم تا جایی که ممکن است تفسیر و نقدی در مورد فیلم نمیخوانم. بعد از دیدن فیلم کمی گوگلیدم یک نقل قول جالب از یکی از بینندگان این بود: ” ما فقط مصائب مسیح مل گیبسون را دیده بودیم، حالا می توانیم مصائب هیتلر را در آخرین روزهای زندگیش ببینیم.” بعضیها هم از ابراز نگرانی کرده بودند. یک تاریخدان برجسته آلمانی هم جمله جالبی گفته است: ” تخفیف تاریخ به داستانهایی درباره مردم برای فهم روند کلی تاریخ مناسب نبست.” ولی یک تاریخدان انگلیسی از کاراکتر هیتلر در این فیلم ابراز رضایت کرده است و آن را مبتنی بر واقیت دانسته است.
نظر کارگردان
“نیازی برای جنبه انسانی بخشیدن به هیتلر نیست،برای اینکه همه ما میدانیم وی یک انسان بود. سعی ما این بود که یک چهره سهبعدی از وی بسازیم. سعی کردیم به شخصیت اصلی هیتلر نزدیک شویم تا نشان دهیم او واقعا که بود- و یا مجبور باشد- تا قادر باشد همه افراد یک ملت متمدن را بفریبد و به بربریت سوق دهد. برای من آشکار است که مخلوقات شیطانی نمیتوانند همه مردم را همانگونه شیطانی کنند که هیتلر کرد. البته که او سیاستمدار بود. البته که همه ابزارهای انسانیت را برای ایجاد تغییر و تحول در مردم داشت. برای همین ما وی را آنگونه به نمایش درآوردیم.”»