تمام آثار بعدی «پولانسکی» با همراهی شخصیت هایی که گرفتار تقدیر، پوچی، روابط سلطه جویانه و انحطاط روانی هستند، نشان این سال های سیاه و وحشت انگیز را در خود دارند.

با این حال پیش از «پیانیست»، «پولانسکی» تنها یک بار در یکی از آثار کوتاه سال ۵۹ که چندان مشهور هم نیست، یعنی در «وقتی فرشته ها فرو می افتند» دوره جنگ را به تصویر کشیده است.

زندگینامه خود نوشت

«پولانسکی» همیشه آرزوی ساختن فیلمی درباره لهستان و سال های جنگ را داشته و با همین سماجت هم ساختن فیلمی در مورد زندگی و تجربه دردناک خود در محله یهودی نشین را رد کرده است.

این شرم بی اندازه، نشان می دهد که چرا کارگردان هیچ مصاحبه ای برای ارتقای فیلمش انجام نداده است؛ او می ترسیده که خبرنگاران در مورد خاطرات شخصی اش که مسلما دردناک تر هم هستند، سوالاتی بپرسند.

«رومن» زمانی که کتاب زندگینامه «ولادیسلاو اشپیلمن» ، موسیقیدانی که تعریف می کند چگونه توانسته از تبعید بگریزد و با کمک یک افسر آلمانی در ویرانه های ورشو پناه گرفته است، را کشف کرد، مصمم بود که طرح بزرگش در مورد تاریخ معاصر کشور خود را به اجرا درآورد.

اما حس کرد که این کتاب کهنه به او امکان خواهد داد به تعریف داستانی شخصی که هیچ رابطه ای با داستان زندگی او ندارد، بپردازد و در عین حال دوره ای را که قلبا تجربه کرده به تصویر بکشد.

استیون اسپیلبرگ

«استیون اسپیلبرگ» پیش از آنکه «فهرست شیندلر» را خودش کارگردانی کند، ساخت آن را به «رومن» پیشنهاد کرده بود.

«پولانسکی» به دلایلی که به نظرش بسیار مهم بود، این کار را نپذیرفت، در واقع او نزدیکی فردی بسیار زیادی با داستان داشت.

ماجرای فیلم در «کراکوف» اتفاق می افتاد، دقیقا جایی که «رومن» جوان وحشت را با تمام وجود حس کرده بود.

مشکل دیگر «پولانسکی» استفاده اجباری از زبان انگلیسی در چارچوب یک تولید عظیم بود. با توجه به محتوای داستان این کار، مسئله دار به نظر می رسید. با بررسی فیلم «اسپیلبرگ» به عنوان یک تماشاگر و با مشاهده اینکه کاربرد زبان انگلیسی هیچ مشکلی برای فیلم ایجاد نکرد، «پولانسکی» دیگر به زبان به عنوان مانعی لاینحل نگاه نمی کرد.

نویسندگان

این اولین بار نیست که «پولانسکی» کتاب قدیمی ای را فیلم می کند.

ایرا لوین (بچه رزمری)، پاسکال بروکنر (ماه تلخ)، ویلیام شکسپیر (مکبث)، رولند توپور (مستاجر) یا آریل دورفمن (مرگ و دوشیزه) به ترتیب به صورت ریشه ای توسط «رومن» پردازش شده اند.

«در ماه تلخ» که داستانی سرشار از تعصب و بیماری روانی سادیسم ،  مازوخیسم دارد، برخی دیالوگ ها مستقیما برگرفته از کتاب زندگینامه خود نوشت «پولانسکی» هستند.

در «مرگ و دوشیزه» یک شکنجه گر و یکی از قربانیانش دیده می شوند، تجاوز، موضوع تکراری آثار «پولانسکی» ، هم جایگاه ویژه ای دارد.

به خاطر داشته باشیم که کارگردان در زندگی جنجالی اش در آمریکا، متهم به آزار کودکی زیر ۱۳ سال شد. . . اینکه «پیانیست»، در عین حالی که محله یهودی نشین ورشو را به تصویر می کشد، فیلمی به صورت اول شخص (بسیار) مفرد است، موضوع چندان عجیبی به نظر نمی آید.

فیلمبرداری

فیلمبرداری «پیانیست» از فوریه تا ژوئن ۲۰۰۱ در ورشو و آلمان، در فضایی طبیعی و همچنین استودیو انجام گرفت.

صحنه استودیوهای بابلزبرگ در برلین، به «پولانسکی» امکان داد تا دنیایی حقیقی و در عین حال انتزاعی خلق کند.

مثل همه کارهای این کارگردان، حوادث خارجی بی وقفه تسلیم احساس شخصیتی است که بخش اعظم فیلم با نقطه نظر شخصی او پیوند دارد.

انزوا

«پولانسکی» با بازگشت به نشان های گذشته اش، وسواس هایی در کارش پدید می آورد و آنها را دائما از فیلمی به فیلم دیگر همراه با خود می کشد.

با تماشای «پیانیست»، بهتر می فهمیم که این وسواس های «رومن» از کجا نشات گرفته اند..

«پولانسکی» همیشه شخصیت هایی محبوس و درمانده خلق می کند که شاهد زوال خود هستند.

افرادی که در «سرزمین بی طرف» منزوی شده اند و هرازگاهی در شرایطی تقریبا حیوانی به تحلیل می روند.

قهرمان «پیانیست»، با رهایی از محله یهودی نشین و مخفی شدن برای نجات از دست نازی ها، شبیه تمامی شخصیت های «پولانسکی» است.

شخصیت هایی که ناگزیر از انزوا، در معرض مشکلات هویتی بسیار جدی قرار گرفته اند.

شخصیت «ادرین برودی» در «پیانیست»، تنها یک موسیقیدان یهودی فراری از محله یهودی نشین نیست، بلکه به نوعی شبیه برادر آرایشگری است که کاترین دونو و در «تنفر» (انزجار) نقش او را ایفا کرده و یا اینکه یکی از عموزاده های دور شخصیت های اصلی «چاقو در آب» یا «مستاجر» است.

در این سه فیلم، پولانسکی جنونی را به تصویر کشیده که اعصاب قهرمانان پریده رنگش را فرسوده می کند.

سادیسم | مازوخیسم

موقعیت های عجیب، جذابیت های دیداری و آغاز نوعی جنون نشان می دهند که فیلم «پولانسکی» با احساس پوچی ای آمیخته است که این کارگردان شیفته کافکا (که «مسخ» او را هم در صحنه تئاتر اجرا کرده) اغلب آن را از کنار طنزی سیاه و تلخ بیرون کشیده است.

مسلما ژرفای این مسئله بیهوده و سبکسرانه نیست. «پیانیست» با به تصویر کشیدن پستی نازی ها دقیقا نشان می دهد که نگاه «پولانسکی» از چه دردها و زخم هایی ناشی شده است.

رابطه قدرت و تحقیر، همیشه او را وسوسه کرده است، برای او رابطه میان ارباب و برده به طور اصولی دوگانه است و اگر جلادان قربانیان خود را به شهادت برسانند، این قربانیان تقدیر خود را می پذیرند.

اینها موضوعاتی است که رومن در فیلم هایش به آن پرداخته، به ویژه در سال های اخیر و در فیلم «مرگ و دوشیزه»، محیط بسته وحشت انگیزی به چشم می خورد و زنی که سرانجام پس از مدت ها شکنجه گرش ، کسی که او را تا مرز پوچی کشانده بود،  را باز می یابد.

حقیقت این است که «پولانسکی» هیچ گاه به اندازه بخش نخست «پیانیست» که در محله یهودی نشین ورشو می گذرد، ستم و یا کابوس هایش را به تصویر نکشیده بود.

«پولانسکی» در سال ۱۹۶۰ و به هنگام آغاز فعالیتش، در مورد فیلم های کوتاهش گفته بود: «می خواهم جامعه ای را نشان دهم که یک انسان غیرهمرنگ با آن، کسی که فساد اخلاقی و جسمانی اندوهگینش می کند، طرد می شود. » پس از گذشت بیش از چهل سال از آن زمان، حالا «پیانیست» نشان می دهد که این آرزو از کجا نشات گرفته است

جعبه اطلاعات

 

پیانیست
کارگردان	رومن پولانسکی
تهیه‌کننده	آلبرت س. رودی
نویسنده	ولادیسلاو اشپیلمن (کتاب) رونالد هاروود (فیلمنامه)
بازیگران	آدرین برودی توماس کرچمان فرنک فینالی مورین لیپمن امیلیا فاکس زبیگنیف زاماخوفسکی میخاو ژبروفسکی آندژی بلومنفلد یانوش اولینیچاک پاوئو ماواشینسکی بوریس شیتس آندژی پیچنسکی
موسیقی	وویچخ کیلار
فیلم‌برداری	پاوئو ادلمن
تاریخ‌های انتشار	۴ دسامبر، ۲۰۰۲ (آمریکا)
مدت زمان	۱۵۰ دقیقه
کشور	انگلستان، آلمان، فرانسه و لهستان
زبان	انگلیسی، آلمانی، روسی

 

تماشای آنلاین فیلم با زیر نویس فارسی

دانلود فیلم